BASEAK Rekabet, Kamu Politikaları ve Regülasyon ekibi olarak farklı perspektifleri ve konuları sizlerle buluşturduğumuz Baseak Core Papers serisinin bu kez altıncı sayısı ile karşınızdayız.
Serinin “Türk Rekabet Hukukunda En Çok Kayrılan Müşteri Koşulu: Yemek Sepeti-I, Booking.com Kararları ve Dikey Anlaşmalara ilişkin Kılavuz” başlıklı bu çalışmasında ekibimizin lideri Şahin Ardıyok, rekabet çevrelerinin çok tartışmalı konularından biri olan en çok kayrılan müşteri (EKM) koşullarına ilişkin değerlendirmelerini kaleme alıyor. Bu kapsamda Ardıyok, son dönem trendlerinden olan e-ticaret ve çevrim içi platformlar gibi mecralarda uygulanan EKM koşullarını, Rekabet Kurulu’nun Yemek Sepeti ve Booking.com kararları ışığında ele alıyor.
Özet metnini aşağıda bulabileceğiniz yazıya buradan ulaşabilirsiniz. Keyifli okumalar dileriz!
Sanayinin gelişmesiyle iş modelleri de ayrışarak değişime uğramaktadır. Rekabet hukuku başta olmak üzere tüm hukuk alanları bu değişime adapte olmak adına görüş mesafesini genişletmekte ve gelişmelere ayak uyduran kurallar, yaklaşımlar benimsemektedir. Günümüzde online dünya ve e-ticaret hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş bulunmakta, iş dünyasında da online platformlar ve online pazar yerleri gibi yeni satış mecralarının revaçta olduğu gözlenmektedir. Rekabet hukuku bakımından ise bu mecralar üzerinden gerçekleştirilen satışlara getirilen kısıtlamalar gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Bu kapsamda online satışlara getirilen kısıtlamalar bakımından dünya genelinde ve özellikle Avrupa Birliği yanı sıra Türkiye’de rekabet otoriteleri tarafından yeni incelemeler yürütülmekte, yeni düzenlemeler benimsenmektedir. Söz konusu incelemeler ve düzenlemeler incelendiğinde, özellikle bir sağlayıcının müşterisine, bir başka müşteriye kendisine sunulandan daha avantajlı şartlar sunmayacağını temin etmesini sağlayan en çok kayrılan müşteri koşullarının mercek altında olduğu ve söz konusu koşulların rekabet hukuku bakımından nasıl ele alınması gerektiğine ışık tutan gelişmelerin hakim olduğu gözlenmektedir.
Öyle ki, Türkiye’de Rekabet Kurumu bahse konu en çok kayrılan müşteri koşullarının rekabeti kısıtlayıcı ve hakim durumu kötüye kullanmaya ilişkin etkilerini Yemek Sepeti Kararı ile Booking.com Kararı kapsamında detaylı bir şekilde değerlendiren ve ilgili koşullara yönelik idari para ceza yaptırımı öngören ilk rekabet otoritelerinden biri olarak öne çıkmaktadır. Ayrıca, söz konusu kararlardaki değerlendirmelerden faydalanan Rekabet Kurumu, bu dönemde Dikey Anlaşmalara İlişkin Kılavuz’unu da pek çok paydaşın görüşünü alarak yeniden düzenlemiş ve Dikey Kılavuz’unda en çok kayrılan müşteri koşullarının rekabet kuralları çerçevesinde dikey ilişkiler bakımından nasıl değerlendirilmesi gerektiğine ışık tutan açıklamalara yer vermiştir.
Türkiye’deki gelişmeler incelendiğinde, Rekabet Kurumunun en çok kayrılan müşteri koşullarını öngören teşebbüslerin %40’ın üzerinde pazar payı sahibi olmaları, önemli derecede pazar gücüne sahip olmaları gibi durumlarda riskli bir konumda olduğunu, zira söz konusu koşulların özellikle rakip hedef alarak uygulanması durumunda pazar kapama etkisi yaratabileceğini değerlendirdiğini söylemek mümkündür. Bununla birlikte, Rekabet Kurumu tarafından en çok kayrılan müşteri koşullarının, piyasalarda fiyat katılığı ya da yeniden satış fiyatının tespitini tetikleyecek nitelikte olması durumunda rekabeti kısıtlayıcı uygulamalar olarak değerlendirilebileceği gözlenmektedir.
