(Dilerseniz bu yazıyı aşağıda podcast formatında dinleyebilirsiniz.)
Türkiye’de elektrikli araç (EV) kullanımının hızla artması[1], şarj altyapısının güçlendirilmesi yönündeki politikaları da hızlandırıyor. 2022 yılında yürürlüğe giren Şarj Hizmeti Yönetmeliği (“Yönetmelik”) “şarj ağı işletmecilerinin” lisanslandırılması, “şarj istasyonu işletmecilerinin” sertifikalandırılması ve serbest erişim platformunun kurulması gibi temel konuları düzenlemişti[2]. Bu düzenlemenin ardından, site ve apartmanlarda şarj ünitelerinin kurulumu hakkındaki genelge[3] ve Yönetmelik’te yapılan değişiklikle[4] “yeşil şarj istasyonları” kavramının hukuk dünyasına kazandırılması, konuya ilişkin önemli hukuki gelişmeler arasında gösterilebilir.
Geçtiğimiz günlerde, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (“EPDK”), Yönetmeliğin geçmiş dönem uygulanmasını gözlemleyerek, gelişen teknolojiler ve piyasa ihtiyaçlarına yanıt verebilmek için son derece önemli değişiklik ve yenilikleri de içeren “Şarj Hizmeti Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkında Taslak” metnini (“Taslak”) yayımlayarak kamuoyunun görüşüne açtı[5]. Elektrikli araçlara ilişkin hukuki gelişmeleri en başından bu yana sıkı bir şekilde takip ettiğimizi ve bu konuda muhtelif çalışmalara imza attığımızı biliyorsunuz[6]. Bu yazımızda da sektöre ilişkin deneyimlerimize dayanarak Taslak ile yapılması planlanan değişikliklere özetle yer verecek ve bu değişikliklere ilişkin görüşlerimizi sizlerle paylaşacağız. Keyifli okumalar!
Yeni Tanımlar
Taslak ile, aşağıdaki kavramlar ilk defa tanımlanarak hukuki zemine oturtulmuştur.
- Akıllı şarj sistemleri: “Elektrikli araca aktarılan enerji miktarının gerçek zamanlı olarak ayarlanmasına olanak veren” bu sistemler tanımlanarak şarj hizmetinin gerçek zamanlı yönetilebilmesine olanak tanınmaktadır. Akıllı şarj sistemleri, şebeke kapasitesinin verimli kullanılması ve kullanıcıların doğru bilgilendirilmesi için güç yönetimine yasal zemin sağlıyor. Bu düzenleme ile, hem sistem işletmecileri hem de EV sahipleri açısından enerji yönetiminin optimize edilmesi amaçlanıyor.
- Mobil şarj istasyonları: Mobil Şart İstasyonları Taslak ile ilk kez resmî olarak tanımlanarak lisans ve bildirim yükümlülüklerinin kapsamına alınıyor. Bu sayede yoğun dönemlerde veya acil ihtiyaç durumlarında devreye girecek mobil üniteler yasal bir zemine kavuşuyor. Mobil ünitelerin lisanslı şirketler tarafından işletilmesi öngörülüyor; böylece menzil kaygısını azaltan bu hizmet resmiyet kazanacak.
- Ortak Dolaşım Sözleşmesi (Roaming): “Şarj ağı işletmecilerinin, birbirlerinin sadakat sözleşmesi akdettiği kullanıcılara doğrudan hizmet sağlaması amacıyla birbirleriyle yaptıkları veri ve ödeme alışverişini de kapsayan sözleşmeler” şeklinde tanımlanan Roaming sözleşmeleri pratikte zaten yapılmaktaydı. Taslak ile bu sözleşmeler EPDK’nın regülasyon alanına dahil edilmiştir.
- Şarj Noktası (Soketi): Şarj soketinin tanımlanması ile birlikte, teknik anlamda ortaya çıkabilecek muhtemel karışıklıkların önüne geçilmesi amaçlanmaktadır.
Lisans Şartları ve Coğrafi Yaygınlık
Taslakla birlikte lisansa ilişkin olarak lisans sahibi tüzel kişinin ticaret unvanı, tescilli markası ve lisans süresinin Resmî Gazetede yayımlanma yükümlülüğü getirilmiştir. Mevcut yönetmelikte şarj ağı lisansı almak için en az 50 şarj ünitesi ve 5 ilçe şartı aranıyordu. Taslak bu kriterleri güncelleyerek en az 150 şarj noktası ve 10 ilçe şartı getiriyor. Otoyol ve devlet yollarında ise noktaların en az %50’sinin 50 kW ve üzeri DC olması şartı korunuyor.
Taslak, ayrıca, mevcut şarj ağı işletmecilerine yeni kriterlere uyum sağlayabilmeleri için 31 Aralık 2026’ya kadar ek süre tanıyor. Buna göre lisanslı şirketlerin belirli bir soket kapasitesine ve coğrafi yaygınlığa sahip olmaları zorunlu hale gelirken mevcut işletmeler için bir uyum süresi öngörülüyor.
Bir diğer önemli değişiklik olarak taslak, aynı lokasyonda birden fazla şarj ağı işletmecisinin eşzamanlı hizmet vermesine izin vererek rekabeti artırıyor. Bu düzenleme, tek bir lisans sahibinin sertifika verdiği istasyon modelinden önemli bir sapma anlamına geliyor ve kullanıcıların daha fazla seçenekle karşılaşmasını sağlayabileceği öngörülüyor.
Son olarak, şarj ağlarında güvenlik ve hizmet kalitesinin artırılması için taslak; işletmecilerin yazılım sistemlerinin ISO 27001 bilgi güvenliği sertifikalı olması ve ISO 18295 standardına uygun 7/24 çağrı merkezi hizmeti vermeleri şartını getiriyor. Bu hükümler, kullanıcı destek hizmetlerinin profesyonelleşmesine katkı sağlayacaktır.
Dinamik Fiyatlandırma ve Ödeme Düzenlemeleri
Taslak, esnek fiyatlandırma modelini getirerek şirketlerin belirli saatlerde veya konumlarda indirim yapabilmelerine imkân tanıyor. Buna göre fiyatlar serbestçe belirlenecek ancak rezervasyon ve işgaliye bedellerinin ilan edilmesi zorunlu olacak. Bir diğer deyişle, taslakla birlikte şarj hizmeti ücretlerinde esnek fiyatlandırmaya geçilerek şirketlerin belirli saat ve konumlarda indirim yapabileceği ve böylece rekabetçi bir piyasa yapısı oluşturulmasının amaçlandığı görülüyor. Çeşitli görüşler de taslağın dinamik bir fiyatlandırma modelinin önünü açtığını, yoğun olmayan saatlerde kullanıcıya indirim yapılabileceğini ve bunun fiyat rekabetini artıracağını değerlendiriyor[7]
Ayrıca, belirtmek gerekir ki, şu anda şarj noktalarında ödeme genellikle uygulama üzerinden gerçekleştiriliyor. Taslak ise, 1 Temmuz 2026’dan itibaren otoyol ve devlet yollarındaki yeni DC şarj istasyonlarında en az bir ünitede kredi kartı veya nakit ile doğrudan ödeme imkânı sunulmasını zorunlu hale getiriyor. Çeşitli haber kanalları da bu düzenlemenin kullanıcıların herhangi bir üyelik veya uygulama indirmeden, benzin istasyonuna benzer şekilde ödeme yapmalarını sağlayacağını vurguluyor[8]. Şehir içindeki AC ünitelerinde bu zorunluluk öngörülmüyor; bu da uygulama tabanlı modellerin devam edeceği anlamına geliyor.
Batarya doluluk sınırı (%85) ve hizmetin sonlandırılması
Taslak, bir diğer önemli konu olarak, batarya doluluk oranı %85’in üzerine çıkan araçlarda DC şarj hizmetinin sonlandırılabileceğini düzenliyor. Bu hüküm, şarj hızının %80’den sonra düşmesi ve istasyonlarda bekleme sürelerinin uzaması nedeniyle getiriliyor. Kullanıcı bilgilendirildiği takdirde hizmetin kesilmesi, istasyondaki sirkülasyonunu artırmayı amaçlıyor. Ancak uygulanması sırasında kullanıcı memnuniyetinin gözetilmesi ve acil durumlar için esneklik sağlanması önemli.
Serbest Erişim Platformu ve Veri Paylaşımı
Taslak, serbest erişim platformunda şarj istasyonlarına ilişkin soket tipi, güç, uygunluk durumu, ödeme yöntemi ve enerji tüketimi gibi bilgilerin çok daha detaylı şekilde yer almasını öngörüyor. Bu düzenleme, kullanıcıların gerçek zamanlı bilgiye erişimini artıracak ve şarj hizmeti piyasasında şeffaflığı güçlendirecektir. Yeşil şarj istasyonlarının YEK‑G belgeleriyle doğrulanmasına ilişkin önceki düzenlemeler de bu platformda yer alacağı için, taslak serbest erişim sisteminin kapsamını genişletiyor[9].
Roaming (Ortak Ağ) ve Şirketler Arası Sözleşmeler
Mobil uygulamalar üzerinden her şarj markası için ayrı üyelik gerekliliği kullanıcılar için ciddi bir uygulama yorgunluğu yarattığı yönünde eleştiriler bulunuyordu. Taslak, roaming (ortak ağ) uygulamalarına ilişkin hukuki çerçeveyi güçlendirerek farklı şarj ağlarının birbirini tanımasına ve kullanıcıların tek bir hesapla tüm ağları kullanmasına imkân tanıyor. Şirketler arasında yapılan roaming sözleşmeleri Kuruma bildirim kapsamında olacak ve gerekli usul ve esaslar EPDK tarafından belirlenecek. Bu adım, telekomünikasyon sektöründeki dolaşım anlaşmalarına benzer şekilde “tek kartla tüm Türkiye” hedefini destekliyor.
Sertifika Sahiplerinin Markası
Taslakla birlikte, şarj ağı işletmecisinin markası ile birlikte olmak koşulu ile şarj istasyonu işletmecileri de şarj istasyonlarında artık kendi markalarını da ilave olarak kullanabilecek.
Kısaca Özetlemek Gerekirse…
| Taslak ile Netleştirilen hususlar | |
| Mobil şarj istasyonları ve akıllı şarj sistemlerine ilişkin tanımlar | Taslak, mobil şarj istasyonları ve akıllı şarj sistemlerini tanımlayarak yasal bir çerçeve sağlıyor. |
| Coğrafi yaygınlık | Şarj ağı lisansı için yeni asgari kriterler ile coğrafi yaygınlığın artırılması netleşiyor. |
| Esnek fiyatlandırma ve ödeme | Dinamik fiyatlandırmanın serbest piyasa rekabetini desteklemesi ve ödeme alternatiflerinin artması ayrıntılı şekilde düzenleniyor. |
| Veri ve bilgi güvenliği | ISO 27001/18295 şartları, çağrı merkezi yükümlülüğü ve detaylı veri paylaşımı ile hizmet kalitesi ve güvenliğinin artırılması öngörülüyor. |
| Kredi Kartı ile ödemeye imkan sağlanması | Uygulama üzerinden ödeme alma, pratikte meşakkatli olabildiği gibi teknoloji ile arası çok iyi olmayabilecek belirli bir yaş üstü kullanıcılar açısından da riskli görülmekte ve bu durum da elektrikli araçlara olan talebi olumsuz etkileyebilmekteydi. Kredi kartı ile ödemenin kabul edilmesine ilişkin yükümlülük bu anlamda son derece önemli bir yenilik olarak göze çarpıyor. |
| İstasyondaki devinimi arttıracak düzenlemeler | Şarj istasyonları ile ilgili en önemli sorunların başında bilhassa talebin arttığı dönemlerde istasyondaki devinim hızının yavaş olması talep sıkışıklığına yol açabilmekteydi. Taslak ile getirilen gerek işgaliye bedeli gerekse %85 şarj olunca hizmetin kesilebilmesine olanak sağlanması bu bakımdan olumlu yenilikler olarak değerlendirilmektedir. |
| Riskli Hususlar | |
| Asgari kriterlerin piyasa etkisi | 150 şarj noktasına ulaşma ve 10 ilçe şartı giriş engeli oluşturabilir. EPDK’nın bu kriterleri nasıl uygulayacağı ve bölgesel farklılıklara esneklik tanıyıp tanımayacağı henüz belirsiz. |
| Dinamik fiyatlandırma mekanizması | Fiyat değişimlerinin bildirimi, rezervasyon ve işgaliye bedeli sınırlamaları ile misilleme riskleri hâlen belirsiz. Özellikle serbest piyasa ile regülasyon dengesinin kurulması gerekiyor. Ayrıca, bahse konu değişikliklerin pratikte nasıl uygulanacağı konusunda da ilave düzenlemeler yapılması gerekebilir. |
| %85 doluluk sınırı ve kullanıcı deneyimi | Hizmetin otomatik sonlandırılması istasyon sirkülasyonunu artırabilir ancak kullanıcı memnuniyetini olumsuz etkileyebilir. İstisnaların nasıl belirleneceği ve istasyon işletmecilerinin sorumluluğu net değil. Pratikte karşılaşılabilecek yeni sorunlara ilişkin düzenleme ihtiyacı söz konusu olabilir. |
| Roaming’in uygulanması | Şirketler arası sözleşmelerin bildirilmesi yeterli olacak mı? EPDK’nın roaming usul ve esaslarını belirlerken, yatay işbirliği anlamına gelen roaming uygulamalarında rekabet hukukunu gözetmesi son derece önemli. |
| Mobil şarj istasyonları | Mobil şarj istasyonlarına ilişkin olarak teknik düzenlemelerin yapılması ve hizmetin güvenli bir şekilde sağlanması son derece önemli. |
Sonuç ve İleriye Dönük Değerlendirme
Ülkemizde elektrikli araç piyasasının hızlı bir gelişim kaydettiği göz önüne alındığında, elektrikli araç şarj hizmeti ile ilgili her türlü alt yapı ve yatırımlara hız kazandırılması son derece önemli. Bu bakımdan genel olarak, Şarj Hizmeti Yönetmeliği’ne ilişkin değişiklik Taslağı ile yapılması planlanan değişikliklerin, elektrikli araç ekosistemindeki hızlı gelişmelere Yönetmeliğin uyumunu sağlamak amacıyla yapıldığını ifade etmek gerek. Taslak ile, mobil şarj istasyonlarının, akıllı şarj sistemlerinin, şarj soketlerinin tanımlanması, şarj istasyonlarındaki bekleme sürelerinin azaltılmasını sağlayacak değişikliklere yer verilmesi, esnek fiyatlandırma ve kredi kartı ile ödeme imkânının getirilmesi son derece önemli ve olumlu değişiklikler. Bu değişikliklerin, hizmet kalitesini yükseltirken rekabetçi bir piyasanın oluşumuna destek sağlayacağına inanıyoruz. Ayrıca roaming uygulamalarının regülasyonların kapsamına alınmasını, tüketicilerin tek bir platform üzerinden tüm şarj ağlarına erişimini mümkün kılabilecek önemli bir adım olarak değerlendiriyoruz.
Buna karşılık, %85 batarya doluluk sınırının kullanıcı deneyimine etkisi, dinamik fiyatlandırma modellerinin uygulanmasına ilişkin belirsizlikler, roaming uygulamalarının yatay işbirliği olmaları nedeniyle rekabet hukuku açısından hassas davranılması ve mobil şarj istasyonları ile sunulacak hizmetin güvenli sunumu için gerekli teknik düzenlemelerin yapılması gerekliliği, Taslağın dikkatle değerlendirilmesi gereken yönleri olarak karşımıza çıkıyor!
Diğer yandan, pratikte elektrikli araç şarj istasyonları ile ilgili olarak belki de en önemli problemlerin başında olan şarj olan araçların istasyonu terk etmemesi ya da elektrikli araç istasyonlarının elektrikli olmayan araçlar tarafından park yeri olarak kullanılması sorunsallarının Taslak ile getirilen “işgaliye bedeli” uygulaması ile çözülüp çözülemeyeceği hususunda tereddütlerimiz olsa da, bu değişikliği de olumlu bir adım olarak ele almakta fayda var. Ancak, bu sorunun işgaliye bedeli alınmasının ötesinde, bu eylemin trafik kurallarının ihlali olarak sayılmasına yönelik diğer mevzuatta düzenleme yapılması ve bunun etkin bir şekilde uygulanması için kameralı denetim altyapısının kurulması gibi daha sert çözümlere ihtiyaç duyabileceğini belirtmekte de yarar var.
Öte yandan değişikliklerin odağında şehirler arası DC şarj istasyonlarının olduğunu gözlemlediğimizden, bu hamle ile elektrikli araç yaygınlığının artırılmasına kısmi bir destek sağlanabileceğini, asıl sorunun ise diğer ülkelerde olduğu gibi evde / sitede / sokakta şarj imkanlarının kıtlığıyla bağlantılı olduğunu değerlendiriyoruz.
Netice itibariyle, EPDK’nın her zaman yaptığı gibi kamuoyu görüşlerini dikkate alarak nihai düzenlemeyi hayata geçirmesi, sektördeki aktörlerin ve elektrikli araç kullanıcılarının beklentilerini dengeleyecek şekilde hareket etmesi, bu taslak düzenlemeleri kamuoyunun görüşüne açması şeffaf ve katılımcı bir yönetişim açısından son derece olumlu. Dolayısıyla, genel olarak Taslak ile yapılması planlanan değişikliklerin genel olarak piyasanın gelişimine fayda sağlayacağı kanaatindeyiz.
[1] Bkz. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Motorlu-Kara-Tasitlari-Kasim-2025-54046 Erişim tarihi: 26.12.2025
[2] https://www.rekabetregulasyon.com/elektrikli-arac-sarj-hizmeti-yonetmeligi-yururluge-girdi-lisans-basvurulari-yolda/ Erişim tarihi: 24.12.2025
[3] https://www.rekabetregulasyon.com/elektrikli-arac-sarj-uniteleri-ve-site-apartmanlarda-yesil-donusum-yeni-genelge-neler-getiriyor/ Erişim tarihi: 22.12.2025
[4] https://tehad.org/2023/09/20/menzil-kaygisindan-yesil-sarj-istasyonlarina-yesil-sarj-istasyonlari-nedir/
[5] https://www.epdk.gov.tr/Detay/Icerik/5-16237/sarj-hizmeti-yonetmeliginde-degisiklik-yapilmasi Erişim tarihi: 22.12.2025
[6] Lütfen bakınız: Dipnot 1, 2, 3 ve 4.
[7] https://indigodergisi.com/2025/12/elektrikli-arac-sarjinda-yeni-duzenleme-tarife-degisikligi-kredi-karti/ Erişim tarihi: 26.12.2025
[8] https://www.bloomberght.com/elektrikli-arac-sarj-hizmetlerinde-yeni-donem-3763402 ; https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/elektrikli-arac-sarj-tarifelerinde-esnek-fiyatlandirma-calismalari-hizlandirildi/3765886
[9] https://tehad.org/2023/09/20/menzil-kaygisindan-yesil-sarj-istasyonlarina-yesil-sarj-istasyonlari-nedir/
