İçeriğe geç

Tarafından getirildi

logo

Rekabet ve Regülasyon

En yeni haberler, değişiklikler, kararlar, değerlendirmeler…

open menu close menu

Rekabet ve Regülasyon

  • Anasayfa
  • Hakkımızda

AB yabancı devlet yardımlarını da denetleyecek!

Yazar Şahin Ardıyok and Emin Köksal
04 Kasım 2020
  • Rekabet Hukuku
  • Uluslararası Ticaret
Share on Facebook Share on Twitter Share via email Share on LinkedIn

Avrupa Birliği (AB) kendi içinde devlet yardımlarının sıkı tedbirler ile denetlendiği uluslar üstü bir birlik. Zaman zaman bu konuda hararetli tartışmalar yaşansa da AB pazarındaki rekabetin  gelişiminde bu kuralların büyük rol oynadığı aşikâr. Fakat şimdi, yabancı devlet yardımlarının da denetlendiği bir düzene geçiliyor. Bu durum, başta Çinli şirketler olmak üzere devlet yardımı alan diğer ülke şirketlerinin AB pazarlarındaki faaliyetlerini zorlaştıracağa benziyor.

Komisyon’un yabancı devlet yardımlarına dair raporu

Avrupa Komisyonu (Komisyon) geçtiğimiz yazın başında yabancı devlet yardımlarının AB pazarları üzerindeki olası etkilerini araştıran bir rapor yayınladı. Rapor, AB dışı devletlerin şirketlerine sağladığı desteklerin zamanla daha büyük etkiler yarattığının görülmesini ve bu etkilerin ortaya koyulmasını amaçlıyor. Bu çerçevede, yabancı devlet yardımlarının hem iç pazarı bozucu etkilerine karşı uygulanacak önlemler hem de AB fonlarına erişim konusundaki boşluklar hakkında öneriler sunuluyor.

Raporda AB devlet yardımlarının denetlenmesinin iç pazarda oluşabilecek rekabet karşıtı aksaklıkları nasıl engellediği anlatılırken, uluslararası düzeyde böyle bir mekanizmanın olmamasının eksikliğine dikkat çekiliyor. Bu çerçevede, önerilen araçların bu eksikliği gidermeyi amaçladığı vurgulanırken, AB dışındaki ülkelere ayrım gözetmeksizin uygulanması öneriliyor.

Denetlenmesi düşünülen devlet yardımları

Raporda denetlenmesi önerilen yabancı devlet yardımları, AB dışındaki hükümetlerin veya kamu kurumlarının AB içindeki bir şirkete sunduğu her türlü finansal yardımı kapsıyor. Örneğin, faizsiz krediler, limitsiz garantiler, sermaye katkıları, ayrıcalıklı vergi teşvikleri ve bağışlar bu kapsamda kabul ediliyor. Bunlara şirket devralmalarını kolaylaştıracak doğrudan ya da dolaylı finansal devlet desteklerini de ekleyebiliriz.

Halihazırda yukarda sayılan birçok yabancı devlet desteğinin ithalat yoluyla oluşturabileceği etkiden AB, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) anlaşmaları çerçevesindeki araçlar ile korunuyor. Ancak, sadece mal ihraç etmeyip, doğrudan AB pazarında faaliyet gösteren şirketlere yönelik kullanılabilecek etkin bir mekanizma henüz mevcut değil.

Raporda önerilen denetleme mekanizmaları

Raporda, yabancı devlet yardımlarının olumsuz etkilerinin önlemesini amaçlayan kapsamlı bir yaklaşım öneriliyor. Üç temel yapı taşından oluşan bu yaklaşımı aşağıdaki şekilde özetlemek mümkün:

Modül 1 –  Yabancı devlet yardımlarının olumsuz etkilerinin tespit edilmesi için genel araçlar

Bu bölümde AB pazarının genelinde yabancı devlet yardımlarının yaratabileceği olası durumların tespitini yapabilecek bir kurumun gerekliliğine işaret edilirken, bu denetimin ulusal bir otorite tarafından yapılabileceği gibi bu görevi gerektiğinde Komisyon’un da yürütebileceği ifade ediliyor. Olumsuz etki doğurabilecek yabancı devlet yardımlarının tespiti durumunda ise telafi edici ödemelerin yanında, yapısal ve davranışsal tedbirlerin de alınabileceği ifade ediliyor.

Modül 2 – AB şirketlerinin devralınmasını kolaylaştıran yabancı devlet yardımları

İlk modülün tamamlayıcısı niteliğinde tasarlanan ikinci modül şirketlerin yabancı devlet yardımları yoluyla devralınmasına ilişkin önlemleri içeriyor. Burada amacın devlet yardımlarının piyasada adil olmayan bir durum yaratmasının önüne geçilmesi olduğu anlaşılıyor. AB dışındaki devletlerden yardım alan şirketlerin, satın alma girişimleri öncesinde denetleyici otoriteyi bilgilendirmesi ve gerekli incelemeler bitmeden işlemin tamamlanmaması öngörülüyor. Bu aşamada olumsuz etkileri ortadan kaldırabilecek taahhütler verilmesinin mümkün olduğu da ifade ediliyor.

Modül 3 –  AB kamu ihale süreçlerinde yabancı devlet yardımları

Yabancı devlet yardımlarının olumsuz ekonomik etkiler doğurabileceği bir diğer alan da kamu ihaleleri. Raporda, kamu ihale süreçlerinde hakkaniyeti sağlamak amacıyla yabancı devlet yardımlarının denetlenmesi gerektiği vurgulanırken, AB dışı ülkelerden devlet yardımı alanların ilgili kamu kurumunu bilgilendirmesi gerekiyor. İhaleyi düzenleyen kamu kurumunun ve denetleyici otoritenin nihai değerlendirmesi sonucu şirketin ihaleye dahil olup olamayacağına karar veriliyor.

Son olarak, raporda AB finansal fonlarına başvurulara ilişkin olarak da bazı düzenlemeler getirilmesi öneriliyor. Özellikle bu fonlara başvuru sürecinde adaletin sağlanması için kamu ihale süreçlerindekine benzer bir yol öneriliyor.

Bundan sonraki süreç ve Türkiye için muhtemel etkileri

Geçtiğimiz Eylül ayı sonunda kamuoyu görüşü alınması tamamlanan rapordaki önerilerin gelen geri bildirimler çerçevesinde gözden geçirilmesi, 2021 yılı başında ise Komisyon’un gerekli yasa teklifini sunması bekleniyor.

Sürecin sonunda yasal bir düzenleme yapılması halinde, bu konunun Türkiye için iki konuyu gündeme getireceğini söyleyebiliriz: (1) AB’ye üyelik süreci biraz yavaş ilerlese de halen yasama ve ikincil düzenleme faaliyetleri açısından AB mevzuatının esas alındığını gözlemliyoruz. Acaba Türkiye bu olası düzenlemeyi devlet yardımlarında olduğu gibi göz ardı mı edecek, yoksa kendi pazarlarını korumak adına mevzuatına adapte mi edecek? (2) AB’de düzenlemenin yasallaşması halinde AB piyasalarında faaliyet gösteren Türk şirketleri, devlet yardımlarının AB ölçüsünde denetlenmediği Türkiye’de elde ettikleri avantajlar nedeniyle sıkıntı yaşayacaklar mı?

Share on Facebook Share on Twitter Share via email Share on LinkedIn
Şimdi kayıt olun
Son blog yazılarımızı e-posta ile alın.
Gönder
Avrupa Birliği, denetim, DTÖ, Dünya Ticaret Örgütü, rekabeti bozucu etkiler, yabancı devlet yardımları
Şahin Ardıyok

Şahin Ardıyok

Şahin Ardıyok büromuzda Regülasyon ve Rekabet Hukuku Grubu liderliğini yürütmektedir. Rekabet hukuku, regülasyonlar (ekonomik kamu hukuku), enerji hukuku, telekomünikasyon hukuku, kişisel verilerin korunması, kamu özel işbirliği (PPP) projeleri ve ithalatta haksız rekabet konuları ile ilgili büyük bilgi birikimi ve uygulama tecrübesi bulunmaktadır. Şahin Ardıyok büyük ulusal firmaları ve çokuluslu şirketleri, kamu kurumlarını ve sivil toplum örgütlerini pek çok Rekabet Kurulu soruşturması, birleşme/devralma bildirimleri, regülasyon projeleri, iptal davaları, anti-damping soruşturmaları ve PPP projelerinde temsil etmiş ve danışmanlık sunmuştur. 20 seneyi aşkın tecrübeye sahip olan Şahin Ardıyok, rekabet ve düzenlemeye tabi endüstrilere yönelik konferanslara ve sempozyumlara konuşmacı olarak katılmakta; rekabet hukuku ve regülasyonun yanı sıra hukuk ve ekonomi hakkında akademik çalışma yürütmektedir. Bu alanlara yönelik yayınlaşmış birçok kitabı ve makalesi bulunan Ardıyok, Bilkent Üniversitesinde “Ekonomik Regülasyon ve Hukuk” ile “Enerji Hukuku ve Politikası” derslerini vermektedir.

Bütün makaleler Tam biyografi

Emin Köksal

Emin Köksal

Bütün makaleler

İLGILI MAKALELER

  • Rekabet Hukuku

Şahin Ardıyok, Sertaç Serter, ve Hazar Başar Bilgi Üniversitesi’nin düzenlediği Rekabet Hukuku Seminer Programı’nda Danıştay’ın Henkel Kararını Ele Alacak

Yazar Rekabet regulasyon
  • Rekabet Hukuku
  • Usul Kuralları ve Cezalar

Rekabet Hukukunda Usuli İhlallere Verilen Cezalarda Yeni Bir Bakış Açısı

Yazar Reşit Gürpınar
  • Genel
  • Regülasyonlar
  • Rekabet Hukuku

Okuyucularımızın Deneyimleri Bizler İçin Önemli: Blog Sayfamız Yenilendi!

Yazar Hazar Başar

Balcıoğlu Selçuk Ardıyok Keki Avukatlık Ortaklığı

Balcıoğlu Selçuk Ardıyok Keki Avukatlık Ortaklığı (“BASEAK”) İstanbul’da kurulmuş, hukukun tüm alanlarında hizmet vermekte olan bir hukuk bürosudur. 2007’den beri müvekkillerimize Türkiye’de yürüttükleri faaliyetlerinde ve büyüme planlarında titiz ve güvenilir hukuki çözümler sunmaktayız.

Özel kişilerden, girişimcilere, kuruluş aşamasındaki küçük şirketlerden, devlet kuruluşlarına, orta ve büyük ölçekli özel ve halka açık şirketlerden uluslararası ve küresel holdinglere varıncaya kadar her ölçekten şirketin hukuki ihtiyaçlarına yönelik hizmet vermekteyiz.

Şimdi kayıt olun

Blog yazılarımızı e-posta ile alın.

Kayıt ol

Kategori̇ler

  • Bankacılık
  • Birleşme ve Devralma ve Ortak Girişim
  • Diğer Endüstriler
  • Enerji
  • Genel
  • Hakim Durumun Kötüye Kullanılması
  • Hızlı Tüketim Malları
  • İdare Hukuku
  • Ilac ve Sağlık
  • Kişisel Verilerin Korunması
  • Muafiyet ve Menfi Tespit
  • Otomotiv
  • Pişmanlık Uygulamaları
  • Regülasyonlar
  • Rekabet Hukuku
  • Rekabet İktisadı
  • Rekabet Uyum Programı
  • Rekabete Aykırı Anlaşmalar
  • Telekomünikasyon, Teknoloji ve Medya
  • Uluslararası Ticaret
  • Usul Kuralları ve Cezalar
  • Yerinde İncelemeler

© 2023 Dentons

  • © BASEAK 2023
  • Gizlilik Politikası
  • Kullanım Kuralları